Wiktor

Nie żyje wybitna Polka. Miała 106 lat.

Nie żyje Maria Mirecka-Loryś. Wybitna działaczka obozu narodowego i Komendantka Narodowego Zjednodzenia Wojskowego Kobiet zmarła w wieku 106 lat.

Major Maria Mirecka-Lory była „wspaniałą organizatorką życia polskiej emigracji niepodległościowej w USA” – napisał Kasprzyk. Weterankę wspominają na Twitterze politycy i działacze organizacji patriotycznych.

– „Zasłynęła bohaterską, patriotyczną pracą w Narodowej Organizacji Wojskowej, AK i Narodowym Zjednoczeniu Kobiet. Całe życie poświęciła walce o wolną i suwerenną Polskę. Pozostanie wzorem dla kolejnych pokoleń. Cześć Jej Pamięci” – napisał wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł. Opublikował również fotografię ze 106. urodzin mjr Mireckiej-Loryś.

Maria Mirecka-Loryś urodziła się 7 lutego 1916 roku w Ulanowie na Podkarpaciu. Studiowała na uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie wstąpiła do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 roku została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego.

Była też kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego Stronnictwa Narodowego i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK awansowała na stopień kapitana. Kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu AK. W 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.

W 1943 roku Maria Mirecka uczestniczyła w konspiracyjnym odnowieniu ślubów na Jasnej Górze, które w maju 1936 roku podczas pielgrzymki złożyła polska młodzież akademicka.

Po zakończeniu wojny Mirecka wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 sierpnia 1945 roku została aresztowana przez władze komunistyczne w Nisku. Na wolność wyszła 1 września 1945 roku na mocy amnestii. Zagrożona ponownym aresztowaniem w grudniu 1945 roku opuściła Polskę i z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do obozu 2. Korpusu gen. Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 roku wyemigrowała do Wielkiej Brytanii.

W styczniu 1952 roku z rodziną wyjechała do USA, najpierw do Toledo w stanie Ohio, a w 1954 roku do Chicago. Tam zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Od lat 70. XX w. zaangażowana jest w pomoc dla Polaków na dawnych Kresach.

W setne urodziny Sejm przyjął uchwałę upamiętniającą jej działalność patriotyczną.

– „W 100. rocznicę jej urodzin Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pragnie wyrazić uznanie dla niezwykłej patriotki pani Marii Mireckiej-Loryś i podziękować jej za ogromny wkład w walkę o niepodległość Ojczyzny i nieustanną troskę o Polaków na całym świecie” – napisano w uchwale.

Maria Mirecka-Loryś była autorką drugiego tomu „Historii Związku Polek w Ameryce” i książki „Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni”. W 2014 roku został zrealizowany film dokumentalny o Marii Mireckiej-Loryś pt. „Szkic do życiorysu” w reż. Ewy Szakalickiej. W 2017 została laureatką nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej. Była wielokrotnie odznaczona m.in.: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości.

Pani Maria Mirecka-Loryś, przedwojenna działaczka Stronnictwa Narodowego i Młodzieży Wszechpolskiej, kombatantka Narodowej Organizacji Wojskowej oraz AK, przez kilkadziesiąt lat liderka wśród Polonii USA, postać-ikona całego ruchu narodowego w Polsce godzinę temu odeszła do Pana. pic.twitter.com/VrxPSm85Jg

— Robert Winnicki (@RobertWinnicki) May 29, 2022